مشخصات زایلن
نام انگلیسی: Xylene
نام رایج: زایلن
فرمول شیمیایی: C8H10
کت نامبر مرک: 108633
Cas number: 7-20-1330
خواص شیمیایی و فیزیکی زایلن
نقطه جوش: ۱۳۹ درجه سانتیگراد
نقطه اشتعال: ۱۷ درجه سانتیگراد
زایلن چیست؟
زایلن (دی متیل بنزن) یک هیدروکربن عالی فرار است که به صورت مایع بی رنگ می باشد که در آب محلول نیست و در صورت ترکیب با آب، روی آب متراکم تر و شناور می شود. در دمای اتاق نیز قابل اشتعال است. زایلن از کلمه یونانی xylong یعنی چوب گرفته شده. زیرا در چوب خام زایلن هم یافت می شود.
ساختار زایلن از دو گروه متیل متصل به یک حلقه ۶ کربنی تشکیل شده است. سه ایزومر اصلی زایلن وجود دارد که ارتوزایلن، متازایلن و پا راکسیلن نامیده میشود. ایزومر چهارم، اتیل بنزن است. متارایلن یکی از اجزای اصلی زایلن با درجه تجاری است. پاراکسیلن هم برای تولید پلیمر استفاده میشود.
زایلن سنگینتر از هوا است. یک ماده فرار با بوی نامطبوع شیرین است که این بو هشداری برای سمی بودن آن است و میتوان آن را در هوا تشخیص داد. زایلن حلال خوبی در اترها، الکل ها، بنزن و استون است.
کاربردهای زایلن
زایلن یا زایلین کاربردهای زیادی در صنایع مختلف دارد که یرخی از آنها در ذیل آمده است.
فروش زایلن در پزشکی
در بافت شناسی فروش زایلن برای پردازش و لکه گیری بافت ها انجام می شود. سپس از این بافتها میتواند در میکروسکوپ استفاده کرد. این امر به تکنسینهای آسیب شناسی هیستوپاتی کمک می کند که به بیماری درون بافت پی ببرند.
در پردازش بافت ها هم باید محیطی مانند پارافین فراهم شود، تا اجازه دهد بدون آسیب رساندن به بافت برش داده شود. پس از آن بافت ثابت شده و کم آب می شود و با افزایش درجه الکل آب را از بافت خارج میکند. با این حال الکل با پارافین مخلوط نمیشود اما زایلن با پارافین مخلوط می گردد.
دلیل اینکه در این آزمایش از زایلن استفاده می شود این است که، باعث شفافیت بافت می گردد تا پارافین بتواند با فت را کاملا احاطه کند. هنگام تهیه اسلاید برای میکروسکوپ زایلن می تواند موم باقی مانده در اسلایدها را پاک کند. در این حالت از زایلن به عنوان یک پاک کننده استفاده میشود.
فروش زایلین به عنوان حلال
خرید زایلن به عنوان حلال در ساخت پلاستیک و چسب استفاده می شود. از آنجا که نقطه اشتعال زایلن بالاتر از ۲۱ درجه سانتیگراد است، عملاً یکی از مهمترین حلال های رنگ در کنار استات بوتیل است و ماده اولیه مهمی برای تولید پلی استر هاست.
زایلن یا زایلول به عنوان یک حلال شناخته میشود و یکی از کاربردی ترین مواد برای پاک کردن روغن کف تعمیرگاه های خودرو می باشد و آن به این دلیل است که زایلن از نفت ساخته می شود و قدرت پاک کنندگی زیادی دارد، اما هنگام استفاده از آن باید با حفاظت کامل باشد تا آسیب به کسی وارد نشود.
کف بیشتر تعمیرگاه ها و گاراژها از بتن متخلخل ساخته شده است. بدین معنا که مواد به راحتی میتواند در آنها نفوذ کند و این امر باعث تغییر رنگ کف تعمیرگاه میشود. زایلن نه تنها رنگ و لکه ها را از بین میبرد، بلکه چربی، رزین و چسب را پاک میکند. خرید زایلن دارای مزیت دیگری هم می باشد که این ماده را از طلوع محبوب تر می سازد و آن تبخیر کندتر ماده است.
تولوئن سریع تبخیر می شود و ماندگاری چندانی ندارد، اگرچه در نظر اول یک مزیت است اما در هنگام تماس با رنگ و روغن و لاک اثر چندانی نمی گذارد. اما زایلن با مخلوط شدن و ماندگاری بیشتر با چربی رنگ و لاک آنها را حل میکند.
فروش زایلن برای رقیق کردن
بیشتر نقاشان برای رقیق سازی از خرید زایلن بهره می برند. از آنجا که لاک ها و رنگ ها را نازک میکند (از جمله پلی اورتان ها، اپوکسی ها، لعابها، لاکها و رزین های آلکیدی) میتواند از این محصول برای سهولت در استفاده از اسپری ها استفاده کرد. بعضی افراد اسپری ها را به غلطک یا برس ترجیح میدهند و همین دلیل زایلن را به رنگ اضافه میکنند تا راحتتر از اسپری خارج شود و زمان رنگ کاری را کوتاهتر میکند.
حال سوال پیش می آید که آیا میتوان روی زایلن رنگ زد؟
پاسخ مثبت است. در حقیقت این یکی دیگر از مزایای زایلن می باشد. اما باید دقت کنید که بیش از حد از زایلن استفاده نکنید، زیرا ممکن است رنگ قبلی را بخورد.
خرید زایلن برای تولید نفت
از حلال زایلن اغلب برای مخلوط شدن با نفت و بنزین استفاده می شود. علاوه بر نفت، فروش زایلن برای صنعت چاپ و داروسازی همچنین عطرها و سموم دفع آفات کاربرد دارد.
قیمت زایلن برای آب بندی بتن
در آب بندی بتن اکریلیک که بر حلال مبتنی هستند، از ذوب مجدد در سطح موجود استفاده می شود. بعد از آن زایلن تبخیر میشود و یک سطح صاف و براق از آن خارج می گردد. این کار یک عامل موثر برای بهبود خراشیدگی ها می باشد.
ساخت زایلن
در گذشته زایلن از زغال سنگ و نفت استخراج می شد. زایلن در فرآیند تولید نفت هنگام تجزیه در قسمت معطر قرار می گیرد. جداسازی ایزومرهای منفرد به دلیل نزدیک بودن نقطه جوش با تقطیر بسیار دشوار است اکسیلن با جوش بالا در دستگاههای یک سویه جدا میشوند. زایلن با خنک سازی مخلوط باقیمانده جدا میشود. زایلن همچنین با معطر سازی بخش های سبک بنزین تولید می گردد. که روش ساخت در قیمت زایلن نیز تاثیر گزار است.
خطرات قرار گرفتن در معرض زایلن
در حالی که فروش زایلن در صنایع مختلف کاربرد های ارزشمندی را ارائه میدهد، اما خطراتی هم برای افرادی که از نزدیک با این ترکیب شیمیایی کار میکنند هم دارد. کودکان هم بیشتر از بزرگسالان تحت تاثیر زایلن قرار خواهند گرفت.
راههای در معرض قرار گرفتن
بیشترین تماس با زایلن با استنشاق رخ میدهد. زایلن به راحتی از طریق ریه جذب میشود. بخار زایلن سنگینتر از هوا است و ممکن است در مکانهای بسته ای که تهویه مناسب نداشته باشد، باعث خفگی گردد.
کودکانی که در معرض زایلن با همان دوز قرار میگیرند، مقدار بیشتری دریافت میکنند. زیرا سطح ریه آنها بیشتر است. علاوه بر این، به دلیل اینکه قد کوتاه تری دارند و بخار زایلن به دلیل سنگین بودن به زمین نزدیک تر است، مقدار بیشتری استشمام میکنند. زایلن باعث تحریک غشای مخاطی دستگاه تنفسی می شود و با قرار گرفتن در معرض گسترده با تجمع مایعات در ریه باعث ایست قلبی می گردد.
تماس با پوست
زایلین میتواند باعث التهاب پوست شود. به ویژه پس از تماس طولانی مدت با آن ممکن است باعث التهاب، قرمزی و تاول شود. جذب مایع در پوست کودکان بیشتر از بزرگسالان می باشد.
تماس با چشم
ممکن است باعث سوزش چشم شود. اما آسیب دیدگی جدی زیاد شایع نیست. هنگامی که زایلن به چشم پاشیده می شود، ممکن است باعث درد، التهاب و آسیب به قرنیه گردد.
آسیب به دستگاه گوارش
در صورت بلع زایلن میتواند معده را تحریک کرده و باعث ایجاد حالت تهوع، استفراغ و اسهال شود.
آسیب به کبد
آسیب دیدگی های قابل درمان هنگام در معرض گرفتن با زایلن گزارش شده است.
قرار گرفتن مزمن
تماس مکرر می تواند منجر به روانپریشی در فرد شود که در موارد شدیدتر آنسفالوپاتی سمی مزمن گفته میشود.
سرطان زایی
سازمان جهانی بهداشت زایلن را در گروه سرطان زا طبقه بندی نمیکند.
اثرات تولید مثل
سازمان بهداشت جهانی زایلن را در عدم باروری موثر نمی داند. اما گزارش شده است که زایلن از جفت عبور میکند و باعث کندی رشد جنین می شود.
آسیب کلیوی
قرار گرفتن زیاد در معرض زایلن ممکن است منجر به عدم تعادل اسید و باز شود. اختلال الکترولیت اسید باز باعث اسیدوز توبولی کلیه می شود. هم چنین باعث کم شدن پتاسیم و فسفر در خون می گردد. اتانول یا آسپیرین می تواند عمر زایلن را در بدن طولانی کند.
در کودکان به دلیل متابولیسم بالاتر ممکن است در برابر مواد سمی آسیبپذیرتر باشند.
قلب و عروق
استنشاق طولانی مدت زایلن میتواند باعث ناهنجاری های قلبی شود. زایلن تا حدی ریتم قلب را مختل میکند و ریتم نامنظم قلب منجر به ایست قلبی در استفادهکنندگان از این حلال میشود.
عواقب احتمالی
افراد مسموم به زایلن ممکن است اختلال در راه رفتن، گشاد شدن مردمک چشم، اضطراب، خستگی و بیخوابی، حالت تهوع، لرزش، از دست دادن هوشیاری، کما و مرگ دچار شوند.
حتی افراد مسموم می توانند افرادی که به آنها امداد رسانی می کنند هم آلوده کنند. این آلودگی میتواند از طریق لباس آلوده یا تماس پوستی اتفاق بیفتد.
ناسازگاری
زایلن با اکسید کننده های قوی و اسیدهای قوی واکنش نشان می دهد.
نکات ایمنی استفاده از زایلین
نیروهای امدادی قبل از ورود به منطقه آلوده باید آموزش ببینند.
از لباس مناسب استفاده کنند. به دلیل این که زایلن یک ماده تحریک کننده دستگاه تنفسی و پوست می باشد، استفاده از ماسک توصیه می شود.
برای جلوگیری از تماس پوستی، لباسهایی که از مواد شیمیایی محافظت میکنند مورد نیاز است. همچنین سریعاً یک راه هوایی پیدا کنید و از تنفس و ریتم درست نبض اطمینان حاصل نمایید.
اگر فرد مسموم قادر به راه رفتن است او را به منطقه پاک و دور از آلودگی هدایت کنید. اگر فرد قادر به راه رفتن نیست، اورا به منطقه ایمن حمل کنید. زیرا زایلن نسبت به هوا سنگینتر است و نزدیک زمین می باشد. از فرد مسموم بخواهید لباس و وسایل شخصی آلوده را به سرعت از خود دور کند. اگر قادر به انجام نیست به او کمک کنید.
پوست و مو را با آب ساده به مدت ۳ تا ۵ دقیقه بشویید سپس با صابون ضد عفونی کنید.
چشم های در معرض آلودگی را با آب یا آب و نمک حداقل به مدت ۵ دقیقه یا تا زمانی که تحریک ازبین برود بشویید. لنزها را حتماً از چشم خارج کنید.
در موارد بلع فرد مسموم را وادار به استفراغ نکنید.
در برابر آتش سوزی و انفجار
آتش را می توان با پودر، کف و دیاکسید کربن خاموش کرد. برای جلوگیری از انفجار باید محیط را با اسپری خنک کرد. از دمای ۲۷ درجه به بالا محیط باید حتماً دارای تهویه باشد که دما را خنک کند و آتشسوزی اتفاق نیفتد.
از کشیدن سیگار و استفاده از شعله های باز در محیطی که زایلن وجود دارد، خودداری کنید. از ابزار بدون جرقه و اصطکاک استفاده کنید.
سوالات متداول در رابطه با زایلن یا زایلین
۱) آیا زایلن ضدعفونی کننده است؟
زایلن یک حلال قوی است و برای صنعت چاپ پلاستیک و پردازش چرم استفاده می گردد. از خرید زایلن به عنوان پاککننده نیز استفاده میشود. استفاده های دیگر زایلین در آفت کش ها و ضدعفونی کنندهها میباشد.
۲) چرا زایلن یک حلال خوب به شمار میآید؟
فروش زایلن که مخلوطی بی رنگ از هیدروکربن های شیمیایی است، اغلب به عنوان حلال رنگ و چاپ جوهر می باشد. برای حل ترکیباتی که به میزان کم در آب حل میشود، بسیار خوب است. این ویژگی به دلیل ساختار شیمیایی این محصول ناشی می شود.
۳) عوارض زایلن چیست؟
تنفس بخار زایلین به مقدار کم می تواند باعث سردرد، سرگیجه، خواب آلودگی و حالت تهوع شود. با قرار گرفتن در معرض شدیدتر زایلن میتواند باعث لکنت، بی نظمی در ضربان قلب و یا حتی مرگ شود. بخار زایلن برای پوست، چشم و ریه ها مقداری تحریک کننده است.
۴) مصارف عمده زایلن چیست؟
به عنوان حلال رنگ، رزین و چسب و همچنین در پزشکی برای پردازش و لکه گیری بافت ها و همچنین به عنوان رقیق کننده کاربرد فراوانی دارد.