هیدروسولفیت سدیم چیست؟

زیرا وقتی این ترکیب در معرض رطوبت جو قرار می گیرد،  هیدرولیز شده و بوی  دی اکسید گوگرد به مشام می رسد.  البته برای کسانی که این بو را استنشاق  می کنند سمی می باشد و  سبب تحریک دستگاه تنفسی و سرفه و درد در ناحیه قفسه سینه می گردد. البته قابل ذکر است در صورت مصرف خود محصول توسط انسان، کشنده می تواند باشد.

هیدروسولفیت سدیم که با نام سدیم دی تیونیت نیز شناخته می شود و در محلول های اسیدی و همچنین در آب داغ تجزیه می گردد در آب ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی گراد قابل حل است؛ اما در الکل به سختی حل می گردد و در انواع اسید ‌ها قابل حل نیست. همچنین سدیم دی تیونیت در ۵۲ درجه سانتی گراد تجزیه شده و  در ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد مشتعل می شود.

هیدروسولفیت سدیم در آلمان در  سال ۱۹۰۶  با فرآیند گرد و غبار تولید شد تا نقش سفید کننده در صنایع مختلفی چون صنایع نساجی،  کاغذ سازی و پالپ را بازی کند، اگرچه صنایع دیگر نیز از فروش هیدروسولفیت سدیم  آلمانی استفاده می کنند؛ ولی این دو صنعت سهم بزرگی را در خرید این محصول  بازی می نمایند، به صورتی که  در سال ۲۰۱۴، ۸۰ درصد خریدهای این محصول توسط این دو صنعت انجام می شد و طبق پیش بینی ها تا سال ۲۰۲۴  تقاضا برای سدیم دی تیونیت توسط این صنایع و به خصوص صنایع کاغذسازی افزایش خواهد یافت.

در همین راستا باید گفت در دنیا سالانه هزاران تن NaHS یا سدیم دی تیونیت تولید می گردد تا  در فرآیند کرافت در  آرایشی گوگردی مورد استفاده قرار گیرد؛ فرایند خمیرکاری که طی آن لیگنین درخت از بین می رود. البته در شناورسازی سنگ معدن نیز از این ماده شیمیایی به عنوان عامل شناورسازی استفاده می گردد.

سدیم دی تیونیت نقطه ذوب  تقریبا کمی دارد یعنی معادل ۳۵۰ درجه سانتی گراد و به سه فرم بی رنگ بی آب،  فرم آبدار هیدرات و تری هیدرات  تولید می شود، البته هر سه فرم رفتار یکسانی دارند و وقتی در هوای آزاد و یا در معرض رطوبت قرار می گیرند احتمالا گرم شدن خود به خود محصول وجود دارد و  در صورتی که مواد قابل اشتعال نیز   در اطراف  موجود باشد ممکن است آتش بگیرند، لذا باید دور از مواد قابل اشتعال نگه داشته شود، در همین راستا قابل ذکر است معمولا آتش سوزی خود به خودی این مواد اتفاق نمی افتد؛ اما اگر با پودر آلومینیوم، سدیم سولفیت، بتروآلویید و  کربنات پتاسیم  ترکیب شود آتش سوزی رخ می دهد. همچنین چون در محیط های  اسیدی و همچنین در مواجه با  اتمسفر گرم به علت خاصیت کاهندگی عالی که دارد  خاصیت کاهشی خود را نشان می دهد و تجزیه می گردد، برای مدت طولانی قابل ذخیره  نیست.

همچنین باید خاطر نشان کرد در ایران به اشتباه این محصول را به نام جوهر قند نیز می شناسند؛ ولیکن مابین این دو تفاوت وجود دارد؛ در جوهر قند هیدروسولفیت سدیم همراه با اکسیژن وجود دارد و جوهر قند باید آزمایش شود تا مقدار سدیم دی تیونیت  آن مشخص گردد.

مشخصات شیمیایی و فیزیکی فروش هیدروسولفیت سدیم

هیدروسولفیت سدیم ترکیب شیمیایی خشک گرانولی پایدار و  احیا کننده است که در حلال های آلی نامحلول است و از واکنش نیمه خنثی سازی سولفید هیدروژن با هیدروکسید سدیم به دست می آید و برای  تولید ترکیبات آلی و معدنی گوگرد مورد استفاده قرار می گیرد. این ترکیب  به علت  تفاوت در ساختار، در رنگ های  سفید مایل به زرد و سفید مایل به خاکستری دیده می شود، ولی به طور کلی فرمول آن Na2S2O4 و Na2O4S2 است.

هیدروسولفیت سدیم محصول قابل اشتعالی است که وقتی در  معرض گرمای شدید یا آتش قرار می گیرد احتمال انفجار وجود دارد؛ این ترکیب  با خلوص ۹۰ درصد به فروش می رسد  و  دارای چگالی ویژه (۱.۱۲-۱.۱۸)  می باشد و PH  محصول ۱۰-۱۳.۵ است  و جامدی سفید رنگ با  قدرت کاهندگی بالا است که سبب شده به غیر صنایع مختلف، خریداران بزرگی چون واحد های تولید کننده اسید سولفوریک به عنوان یک محصول مهم داشته باشد.

سدیم دی تیونیت در واکنش ها  به صورت محلول آبی استفاده می شود و در بازار با نام های دیگری همچون سدیم سولفوکسیلات، بلانکیت و سولفوکسیلات نیز شناخته می شود.

تولید هیدروسولفیت سدیم

هیدروسولفیت سدیم که برای سفید کردن و از بین بردن رنگ از کاغذ بازیابی شده رنگی و یا کاغذهای  بدون کربن در صنایع کاغذ سازی به کار برده می شود، طی سه فرآیند فرمات، فرآیند آمالگام و ضایعات غبار روی تولید می شود که در این میان صنایع مختلف حدود ۸۰ درصد از خرید خود را از هیدروسولفیت سدیمی انجام می دهند که فرآیندهای ضایعات غبار روی و آمالگام تولید نموده اند.

در طی روش اول،  سدیم بی سولفیت در دمای معدل دمای اتاق توسط گرد روی کاهش می یابد و ZnSO3، Na2S2O4 و آب تولید می شود و با کمک شیر آهک، اسیدهای آزاد تولید شده را خنثی می کنند   تا انحلال پذیری ZnSO3  کاهش یابد و با کمک کاغذ صافی جدا کنند، Na2S2O4 و آب نیز با کلرید سدیم جدا شده و بعد آبگیری  Na2S2O4توسط الکل خشک می شود؛ محصول خشک شده کریستالی است و در حالت خشک پایدار می باشد.

در روش بعدی؛ برای تولید سدیم بی سولفیت از واکنش گوگرد دی اکسید با محلول فرمالدئید که گرد روی در آن معلق است استفاده می کنند. سدیم فرمات هم محصول جانبی این واکنش است.

سدیم هیدروسولفیت عامل احیا کننده ای می باشد که به عنوان نمکی که در آب حل می شود در محلول های آبی جهت احیا کردن مورد استفاده قرار گیرد در همین راستا در صنایع رنگرزی کمک می کنند رنگ ها در آب به نمک قبل حل در آب تبدیل گردند به همین ذلیل جهت حذف مازاد رنگها و  پیگمنت های ناخواسته و اکسیدهای که باقی مانده است از  این ترکیب استفاده می نمایند و کیفیت رنگ  را بالا می برند.

این ترکیب سمیت کمی دارد و به طور کلی به عنوان یک بی رنگ کننده در واکنشهای مختلف آلی قابل استفاده می باشد.

 کاربردهای هیدروسولفیت سدیم

سدیم دی تیونیت ترکیب احیا کننده ای است که در صنایع مختلف نقش منبعی از یون سدیم را بازی می نماید و  برای تمیزکاری و دفع و  تخلیص گاز مورد استفاده قرار می گیرد تا در کنار صنایع نساجی و کاغذسازی فروش  هیدروسولفیت سدیم   به این صنایع نیز انجام شود. سدیم دی تیونیت نماینده سولفونات  کننده است که حتی  صنعت سیستم های تصفیه آب، چرمسازی، صنایع غذایی، صنعت نفت و  عکاسی نیز مبادرت به خرید کنند، لذا آشنایی با موارد استفاده از این محصول در  صنایع می تواند مفید واقع گردد.

سدیم هیدروسولفیت و حذف رنگ اضافی

هیدروسولفیت سدیم همانطور که قبلا نیز گفته شد در  محلول های آبی کاهش دهنده است و برای حذف رنگهای اضافه مخصوصا اگر رنگها وات و سولفور باشند مورد استفاده قرار می گیرد. باید پذیرفت بیشتر رنگ های اسیدی را می توان با کمک این ترکیب به صورت مستقیم و دائمی رنگ زدایی نمود؛ زیرا این ترکیب  گروه های آزو را از بین می برد، اگرچه بعضی  از رنگ های اساسی  را به صورت موقت رنگ زدایی می کند.

قابل ذکر است در محصولات پاک کننده خانگی نیز برای بی رنگ نمودن، از این ترکیب استفاده می شود.

فروش هیدروسولفیت سدیم  تصفیه کننده آب و گاز

سدیم دی تیونیت در صنایع غذایی و تولید چرم و نساجی و… به عنوان منبع سدیم و  سولفوناته کننده به کار می رود. در آزمایشگاه نیز  از محلول  آبی سدیم دی تیونیت برای تولید محلول های فیسر استفاده می کنند تا به کمک این محلول  از جریانات گاز، اکسیژن حذف شود.

آزمایشگاه خاک شناسی

سدیم دی تیونیت در آزمایشگاه شیمی خاک کمک می کند در مینرال های اولیه سیلیکات، مقدار آهن مشخص گردد.

خرید هیدروسولفیت سدیم  در صنایع کاغذسازی و نساجی

سالانه هزاران تن سدیم دی تیونیت  در دنیا تولید می گردد که فروش عمده آن جهت تولید پارچه و کاغذ انجام می شود و این محصول  در فرایند کرافت که قبلا نیز به آن اشاره شد به عنوان یک ماده شیمیایی آرایشی گوگردی مورد استفاده قرار می گیرد.

این محصول  با توجه به اثر کاهندگی در سفید کردن تفاله بازیافتی  و حذف رنگ های خمیر کاغذ نقش بازی می کند. در همین راستا  ترکیبات و زباله هایی مانند زباله های اداری مختلط که خمیرهای شیمیایی دارند در   دمای ۸۰ تا ۱۰۰ درجه سانتی گراد و  Ph= 7 وقتی تحت تاثیر یک مرحله هیدروسولفیت قرار می گیرند به خوبی رنگ زدایی می شوند.

برای از بین بردن موهای روی پوست حیوانات نیز در چرم سازی از سدیم دی تیونیت  استفاده می کنند.

فروش هیدروسولفیت به سدیم صنعت نفت

پلی آکریل آمید در رایج ترین استفاده خود برای شناور سازی مواد جامد در مایع است و در  بازیافت نفت

هم مورد استفاده قرار می گیرد. رادیکال ها می توانند سبب تخریب پلیمرهای پلی اکریلامید شوند، در همین راستا سدیم دی تیونیت در حضور آهن سبب  تثبیت این پلیمرها  در برابر تخریب رادیکالی می شود.

استفاده از سدیم دی تیونیت  در عکاسی

در عکاسی از هیدروسولفیت سدیم  برای ظاهر ساختن تصاویر استفاده می کنند، البته در صورتی که به درستی استفاده نگردد ممکن است سبب کدر شدن تصویر شود.

پرسش های متداول خرید و فروش هیدروسولفیت سدیم :

آیا قرار دادن هیدروسولفیت سدیم در هوای آزاد در ساختمان ها و تجهیزات میتواند به آنها آسیب بزند؟

بله، سدیم دی تیونیت وقتی در معرض هوا و رطوبت قرار می گیرد به راحتی تجزیه می گردد  و وقتی تجزیه می شود گازهای گوگردی آزاد می شوند، این گاز می تواند برای ساختمان ها و تجهیزات خورنده باشد.

ذخیره سازی و حمل و نقل هیدروسولفیت سدیم  چگونه انجام می شود؟

فروش هیدروسولفیت سدیم  به طور معمول به صورت پودر خشک انجام می شود؛  اما محلول آن نیز به فروش می رسد و در مخازن بسته همراه با پد نیتروژن نگهداری می گردد.

لازم به ذکر است  با توجه به تجزیه پذیری آن در هوای آزاد فرم خشک نیز  در ظروف دربسته محکم ذخیره می شود و سعی می گردد در محیطی قرار داده شود که  از ضربه خوردن و خسارت فیزیکی دور باشد. همچنین محیط نگهداری و حمل نیز باید سرد و خشک و   دور از منابع حرارتی و همراه با تهویه مناسب باشد و با مواد واکنش پذیر در تماس نباشد.

در زمان اشتعال هیدروسولفیت سدیم  از چه موادی برای خاموش کردن آتش باید استفاده نمود؟

شن و ماسه و  دی اکسید کربن موادی هستند که برای خاموش کردن آتش باید استفاده نمود.

در هنگام استفاده از سدیم بی سولفیت چه نکاتی باید رعایت گردد؟

از ماسک و‌ لباس‌های محافظت‌کننده باید استفاده شود. از تمیز کردن ظرف خالی  هم پرهیز شود، زیرا ذرات باقیمانده به خوبی پاک نمی شود و ظرف اگر در معرض حرارت، الکتریسیته ساکن  و آتش  قرار گیرد امکان احتراق و جرقه وجود دارد.