خواص شیمیایی و فیزیکی سدیم ساخارین

نقطه ذوب: ۲۲۸/۸ – ۲۲۹/۷ درجه سانتیگراد

چگالی : ۸۲۸/0g/cm۳

نقطه جوش: ۱۳۸۸ درجه سانتیگراد

 ساخارین چیست؟

ساخارین اولین بار توسط شیمیدانان ایرار مسن و کنستانتین فالبرگ در سال ۱۸۷۸ در دانشگاه جان هاپکینز کشف شد و اندکی پس از کشف به تولید انبوه رسید. ساخارین بیشتر برای بیماران دیابتی استفاده می‌شد تا سطح قند خونشان افزایش پیدا نکند. در طول جنگ جهانی اول ساخارین دارای محبوبیت بالایی بود، زیرا جایگزینی مناسب برای شکر بود که جیره بندی شده بود.

مصرف و فروش ساخارین معمولاً در جنگ ها افزایش می یابد، زیرا دولت ها در طول جنگ با کمبود شکر مواجه می‌شوند. ساخارین یکی از قدیمی ترین شیرین‌کننده‌های مصنوعی موجود در بازار است و بیش از ۱۰۰ سال است که برای شیرین کردن غذاها و نوشیدنی ها به کار می رود. ساخارین یک شیرین کننده غیر مغذی مصنوعی می باشد.

فروش ساخارین بیشتر به عنوان جایگزینی برای قند می باشد، زیرا حاوی کالری و کربوهیدرات نیست. ساخارین در بدن تجزیه نمی شود و به همان صورت از بدن خارج می گردد. ساخارین در حدود ۳۰۰ الی ۴۰۰ برابر از قند شیرین تر است و برای داشتن طعم شیرین فقط به مقداری کمی از آن نیاز است. ساخارین کمی تلخی دارد، به همین دلیل هنگام استفاده از آن با شیرین کننده‌های دیگر مخلوط می شود.  به عنوان مثال با آسپارتام یا شیرین کننده های کم کالری دیگر ترکیب می‌شود.

تولید کنندگان مواد غذایی معمولاً خرید ساخارین را در دستور کار خود قرار می‌دهند، زیرا نسبتا پایدار است و ماندگاری بالایی دارد.

۴ ترکیب شیمیایی اولیه ساخارین وجود دارد:

۱) ساخارین سدیم

۲) ساخارین کلسیم

۳) ساخارین اسید

۴) ساخارین درجه تحقیقاتی

حال این سوال پیش می آید که شیرین کننده های مصنوعی چگونه کار می کند؟

سطح زبان توسط بسیاری از جوانه‌های چشایی پوشیده شده است که هرکدام حاوی چندین گیرنده چشایی هستند که طعم‌های مختلف را تشخیص می‌دهند. هنگامی که غذا خورده می‌شود گیرنده های چشایی با مولکولهای غذا تماس برقرار می‌کند و سیگنال هایی به مغز می فرستد که این امکان را می‌دهد که طعم غذا را تشخیص دهید.

کاربرد فروش سدیم ساخارین

مثلاً مولکول قند به گیرنده‌های ذائقه شما سیگنال می فرستد و به مغز می‌رسد و به شما این اجازه را می‌دهد که طعم شیرین را متوجه شوید. مولکولهای شیرین کننده های مصنوعی بسیار شبیه ملکول های قند می باشد و روی گیرنده‌های شیرینی تاثیر می‌گذارند. اما به طور کلی واقعاً بسیار متفاوت هستند. آنها طعم شیرینی را بدون کالری اضافه به بدن منتقل می کنند. تعداد کمی از شیرین‌کننده‌های مصنوعی ساختاری دارند که در بدن به کالری تبدیل می‌شوند، به همین دلیل برای شیرین کردن غذاها فقط به مقدار کمی شیرین کننده مصنوعی نیاز می باشد.

خرید ساخارین صنایع غذایی

با خرید سدیم ساخارین می‌توان از آن به عنوان یک شیرین کننده و تثبیت کننده غیر مغذی در انواع مواد غذایی و نوشیدنی استفاده کرد. نانوایی‌ها با خرید سدیم ساخارین برای شیرین سازی کالاهای پخته شده، نانها و کلوچه ها استفاده می کنند. نوشیدنی های رژیمی و شیرین کننده های مصنوعی از سدیم ساخارین استفاده می‌کنند، زیرا خیلی راحت در آب حل می شود. از دیگر محصولات حاوی سدیم ساخارین می‌توان به ماست ساده، ماست هایی با طعم میوه، مربا، ژله و بستنی نام برد.

فروش سدیم ساخارین در صنایع شیمیایی و کشاورزی

فروش سدیم ساخارین که یک ماده شیمیایی واسطه نیز می‌باشد، برای تولید سموم دفع آفات و علف‌کش‌ها انجام می‌شود. همچنین در تهیه خوراک دام نیز از ساخارین استفاده می‌کنند.

حتی از این ماده به عنوان یک عامل کاتالیزوری در ساخت چسب بی‌هوازی استفاده می‌کنند. (چسبی که بدون وجود اکسیژن سفت می‌شود. به چسب بی‌هوازی ترکیبات مهر و موم نیز گفته می شود که برای آب بندی و محکم نگه داشتن قطعات در نزدیکی اتصالات استفاده می شود.)

فروش ساخارین در صنعت آبکاری

در صنعت آبکاری از سدیم ساخارین به عنوان افزودنی در مایعات و چسب های فلزکاری استفاده می‌شود. به عنوان مثال آبکاری نیکل. از ساخارین به عنوان الکترولیت (ماده‌ای که وقتی در محلول حل می‌شود آن را رسانای الکتریکی می کند.) استفاده می کنند. آب کاری به روشی گفته می‌شود که در آن جریان الکتریکی از طریق محلول اعمال می‌شود تا سطح فلز بالایه دیگری از فلز پوشانده می شود.

صنعت آبکاری نیکل با استفاده از سدیم ساخارین بسیار پرطرفدار است و در حمام های آب کاری طلا و پالادیوم نیز از سدیم ساخارین استفاده می‌شود.

سدیم ساخارین دارویی

در صنعت داروسازی با خرید سدیم ساخارین به عنوان روکش داروها استفاده میشود. قرص های مولتی ویتامین و کلسیم جویدنی اغلب برای بهبود طعم و مزه با ساخارین روکش می شوند. همچنین ساخارین در تولید خمیر دندان و محصولات مراقبت شخصی و لوازم آرایش استفاده می‌شود.

جدول استفاده از ساخارین به شرح زیر است:

ساخارین ۱۵ درصد رطوبت: مواد افزودنی غذایی (شیرین پزی، نانوایی، غلات، آدامس، مربا، سس گوجه فرنگی)

ساخارین ۶ درصد رطوبت: محصولات مراقبت شخصی (خمیردندان، دهانشویه) نوشیدنی‌ها و شیرین کننده های کم کالری.

ساخارین نامحلول: داروسازی، لوازم آرایشی، صنایع آبکاری.

میزان مصرف ساخارین

بنا بر گفته سازمان بهداشت جهانی میزان قابل مصرف ساخارین ۵ میلی گرم برای هر کیلو وزن بدن می باشد. بدین معنا که اگر وزن ۷۰ کیلوگرم باشد ۳۵۰ میلی گرم ساخارین در روز میتوان مصرف کرد و این مقدار حد مجاز به شمار می‌رود.

فواید ساخارین

کاهش وزن: همانگونه که قبلاً گفته شد ساخارین یک شیرین کننده کم کالری می باشد که ممکن است باعث کاهش وزن شود و از چاقی جلوگیری کند. دلیل این امر این است که غذاها و نوشیدنی هایی را که دوست دارید می‌توانید با ساخارین شیرین کنید. در نتیجه کالری کمتری مصرف کرده اید بدون اینکه بافت و طعم غذا و نوشیدنی تغییر کند.

حتی مطالعاتی نیز در این زمینه انجام شده و تاثیر شیرین کننده های مصنوعی بر اضافه وزن مورد تحقیق قرار گرفته و در آن مشخص شده است که این گونه شیرین کننده ها باعث افزایش وزن نمی‌شود و حتی منجر به کاهش کالری دریافتی و کاهش وزن نیز می گردد.

سدیم ساخارین و دیابت: ساخارین به عنوان جایگزین قند برای افراد دیابتی توصیه می شود. این بدان دلیل است که توسط بدن متابولیزه نمی شود و مانند قند، بر قند خون تاثیر نمی‌گذارد. در تحقیقاتی که بر روی افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ انجام شد نشان داده شد که مصرف شیرین کننده مصنوعی سوکرالوز (اسپلندا) بر میزان قند خون تاثیر نمی‌گذارد. همین مطالعه با آسپارتام انجام شد و همین نتیجه را در بر داشت.

جلوگیری از پوسیدگی دندان: قند موجود در غذاها و نوشیدنی‌ها اصلی‌ترین دلیل پوسیدگی دندان می باشد. با این حال برخلاف شکر شیرین کننده های مصنوعی مانند ساخارین توسط باکتری های موجود در دهان به اسید تخمیر نمی شوند، به همین دلیل استفاده از یک شیرین کننده مصنوعی کم کالری به جای قند می تواند خطر ایجاد حفره در دندان را کاهش دهد و از دلایل استفاده از آن در داروها می باشد. اما باید به این نکته توجه داشته باشید که غذاها و نوشیدنی های حاوی شیرین کننده مصنوعی می تواند حاوی مواد دیگری باشد که باعث پوسیدگی دندان شود.

قابلیت مخلوط شدن با سایر شیرین کننده ها: ساخارین با سایر شیرین‌کننده‌های مصنوعی مخلوط می‌شود تا نقاط ضعف شیرین‌کننده‌های دیگر را جبران کنند. به عنوان مثال از مخلوط کردن آسپارتام و ساخارین در نوشابه های گازدار رژیمی استفاده می‌شود تا در صورتی که بیش از حد نگهداری شود و آسپارتام مزه شیرینی خود را از دست داد، مقداری شیرینی در نوشابه باقی بماند.

مضرات ساخارین

عوارض جانبی که احتمالاً ساخارین ممکن است داشته باشد، می تواند شامل نوزادان، کودکان و زنان باردار باشد که احتمال واکنش های آلرژیک دارند. ساخارین به دسته ای ترکیبات معروف به نام سولفونامید تعلق دارد که می‌تواند در بعضی افراد واکنش آلرژیک ایجاد کند.

عوارض سدیم ساخارین شامل سردرد، مشکلات تنفسی، اسهال و مشکلات پوستی می باشد.

در دهه ۷۰ میلادی سازمان جهانی سرطان اعلام کرد که ساخارین یکی از دلایل سرطان می باشد و فروش ساخارین را ممنوع کرد. اما در سالهای اخیر مطالعات سم شناسی سازمان جهانی بهداشت نشان داد که ساخارین باعث سرطان معده نمی‌شود. در مطالعات اخیر نشان داده شده است که استفاده از ساخارین، سوکرالوز و آسپارتام ممکن است تعادل باکتریها را در روده مختل کند.

روش تولید ساخارین

برای تولید ساخارین باید سه مرحله را انجام داد:

۱)سولفوناسیون تولوئن با کلروسولفونیک اسید: در این مرحله ابتدا تولوئن را سولفونه می‌کنند و تبدیل به ارتو تولوئن کلروسولفونیک اسید می‌شود. این واکنش در درجه حرارت پایین به دست می‌آید.

۲)آمینه کردن توسط آمونیاک: ماده حاصله را فیلتر کرده و با آمونیاک ترکیب می‌کنند و برای مدت زمان ۳۰ دقیقه می‌زنند.

۳)اکسیداسیون ارتوتولوئن سولفونیک اسید: در این مرحله ارتوتولوئن سولفونیک اسید خام را به وسیله فیلترشده می کنیم. سپس ارتوتولوئن سولفونیک و سدیم هیدروکسید را در آب حل می کنید و پرمنگنات پتاسیم را به آهستگی از آن جدا می کنیم.  درجه حرارت را به ۴۰ می‌رسانیم و مقدار اندکی بی سولفیت سدیم اضافه میکنیم. ماده به دست آمده را به هیدروکلریک اسید اضافه می کنیم و در پایان فیلتر می‌کنیم تا هرگونه ارتو تولوئن سولفونیک اسیدی که واکنش نشان نداده خارج شود.

سوالات متداول فروش ساخارین

۱)چرا ساخارین می تواند مضر باشد؟

بیشتر مقامات بهداشتی ساخارین را برای مصرف انسان بی خطر می دانند. با این حال تردیدهایی برای سلامتی انسان‌ها وجود دارد. استفاده از ساخارین، سوکرالوز و اسپارتام ممکن است تعادل باکتری های روده را بر هم بزند.

۲)ساخارین را در چه کالاهایی میتوان استفاده کرد؟

ساخارین در بسیاری از غذاها و نوشیدنی های فرآوری شده از جمله آدامس، میوه کنسرو شده، کالاهای پخته شده و نوشابه استفاده می‌شود. همچنین در بعضی از داروها و قرص های ویتامین نیز وجود دارد.

۳)آیا آسپارتام و ساخارین به یک اندازه بی خطر هستند؟

این دو ماده به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفتند و اف دی ای آنها را بی خطر اعلام کرده است. اما گروه‌های مختلف ایمنی و بهداشت با این اختلاف نظر دارند.

۴)چرا ساخارین برای مادران باردار مضر است؟

استفاده از ساخارین در دوران بارداری شیرین کننده نامناسبی است، زیرا می‌تواند از جفت عبور کند و در بافتهای جنین باقی بماند. اما استفاده از سایر شیرین کننده های غیر مغذی یا مصنوعی در دوران بارداری قابل قبول است.